ایا گرفتن رضایت متهم از شاکی درکلانتری مورد قبول دادگاه است ؟
رضایت شاکی از متهم
یکی از مشکلات متهمین در مسیر پرونده خود گرفتن رضایت از شاکی است اینکه به چه صورت رضایت گرفته بشود در چه مرحله ایی رضایت شاکی از متهم مهم است و مورد قبول دادگاه است .واساسا در صورتیکه رضایت از شاکی در پرونده اخذ شود به چه صورت باشد ودر چه جرایمی تاثیر بیشتری را بر اینده پرونده از حیث تبدیل شدن به جزای نقدی بدل از زندان خواهد داشت .تمام این موارد مهم باید توسط وکیل دادسرا تعیین و مورد تحلیل قرار بگیرد .یادتان باشد پرونده طی کردن پرونده کیفری بدون وکیل نوعی حماقت محض است و نداشتن وکیل برای فرد حکم نویشدن جام زهر را خواهد داشت .
رضایت شاکی خصوصی در چه جرایمی و یا پرونده هایی تاثیر بیشتری خواهد داشت ؟
بهتر است بدانید در بعضی پرونده ها ممکن است شاکی از پیگیری شکایت خودش منصرف شود یا به واسطه دریافت ضرر و زیان یا هر دلیل دیگری، رضایت خودش را از متهم یا مشتکی عنه اعلام کند؛ در برخی جرایم به صرف گذشت شاکی، تعقیب متوقف می‌شود اما در برخی جرایم، گذشت شاکی، تأثیری در پیگیری شکایت نداشته و تنها شاید باعث تخفیف در مجازات متهم شود پس قبل از رضایت گرفتن نوع جرم و خسارتی را که بعنوان متهم پرداخت می کنید تا رضایت بگیرید مورد بررسی کامل قرار دهید .
جرایم قابل گذشت، جرایمی هستند که تنها با شکایت شاکی خصوصی آغاز شده و با رضایت شاکی نیز متوقف می‌شود اما جرایم غیرقابل گذشت، ممکن است با شکایت شاکی خصوصی یا تعقیب مدعی العموم آغاز شود اما گذشت شاکی خصوصی تأثیری در روند ادامه رسیدگی به جرم نداشته و تعقیب متهم تا مجازات وی ادامه پیدا خواهد کرد.
البته در جرایم غیرقابل گذشت هم رضایت شاکی میتواند از موجبات تخفیف در مجازات متهم تلقی شود اما لزوما به این معنا نخواهد بود. در قانون گذشت جرایم به دو شکل وجود دارد، شکل اول در جرایم قابل گذشت و دوم در جرایم غیرقابل گذشت است که برای هر یک از این موضوع‌ها تعریف‌های خاصی وجود دارد.
جرایم قابل گذشت جرایمی هستند که اراده شاکی خصوصی در شروع تعقیب جرم مؤثر است به طوری که شاکی خصوصی میتواند از حقی که به او داده‌ا‌ند صرف نظر و از این حق گذشت کند.
در جرایم قابل گذشت، جنبه خصوصی این جرایم بر جنبه عمومی آن اولویت دارد، این در حالی است که ملاک معینی در تفکیک جرایم قابل گذشت از جرایم غیر قابل گذشت نیست و می‌توان گفت جرایم قا بل گذشت معمولاً از میان جرایم علیه اموال و تمامیت جسما‌نی افراد هستند؛ هرچند این بیان هم جزمیت ندارد.
چگونه از شاکی رضایت بگیریم ؟ رضایت نامه دستی بهتراست یا محضری ؟
حال که در سطور بالا با تاثیر شکایت شاکی در جرایم اشنا شدیم باید متوجه باشیم که نفس اخذ رضایت گرفتن از شاکی خود نیز پروسه ایی دارد وباید مراحلی در ان طی شود والا رضایتنامه اخذ شده مورد قبول دادگاه نخواهد بود .واین که متن رضایتنامه چگونه باید باشد و چگونه باید تنظیم شود ؟ در ذیل نمونه تقاضای سازش یا شاکی اورده شده که توجه به آن برای شما مهم است .
رياست محترم شعبه……
باسلام
احتراماً، اينجانب…… شاكي پرونده كلاسه……..كه تحت عنوان………(فحاشي و…) از آقاي/خانم……شكايت كرده بودم، با توجه به مذاكرات اصلاحي و وساطت ريش سفيدان محل، بدين‌وسيله منجزا (بدون هيچ قيد و شرطي) رضايت خود را اعلام مي‌كنم و هيچ‌گونه شكايتي از ايشان در امر كيفري ندارم.
امضاء
حال که با درخواست رضایت نامه اشنا شدیم بهتر است مطلبی را بخاطر داشته باشید که بهتر است رضایت کتبی باشد ودر صورت کتبی بودن باید وبهتر است اگر خارج از دادگاه تنظیم می شود بصورت محضری باشد تا دستنویس تا دادگاه ویا دادسرا از ان ایراد موثری نگیرد والبته که چه بهتر است که رضایت از شاکی در محضر دادگاه ویا دادسرا اخذ شود تا هم هزینه کمتری داشته باشد و هم مستقیما توسط دادیار ویا مدیر دفتر ویا قاضی دادگاه کار انجام شود که حرفی در ان نباشد .
گذشت شاکی قبل از صدور حكم قطعي و غیر قطعی
بهتر است در ابتدا منظور از حکم قطعی را بدانیم. برابر قانون، حکمی قطعی خواهد بود که که قابل اجراست. اگر قبل از قطعي شدن حكم شاكي رضايت بدهد و این مورد را نیز اعلام کند، دادگاه میتواند حکم را تغییر یا تخفیف دهد، مثلا اگر برای مجرم مجازات حبس را در نظر گرفته است،آن را به پرداخت جزاي نقدي تبدیل كند.
فرض كنيم شخصي به اتهام سرقت تحت تعقيب قرار دارد و پس از رسيدگي، به تحمل يك سال حبس محكوم شده است اما پس از گذشت يك ماه از مدت حبس، موفق مي‌شود از شاكي رضايت بگیرد. براساس قانون در چنین مواردی یعنی زمانی که مجرم موفق به کسب رضایت از شاکی می‌شود، میتواند از دادگاهی که برایش این حکم را صادر کرده است تقاضای تخفیف کند. در اين صورت دادگاه به درخواست محكوم در وقت فوق‌العاده به این موضوع رسيدگي می‌کند در بیشتر موارد هم تخفیف را در مجازات مجرم و براساس قانون در نظر می‌گیرد.
نمونه درخواست
رياست محترم دادگاه……
باسلام
احتراماً اينجانب………به موجب حكم قطعي شماره…………(حبس–جزاي نقدي–شلاق-…) محكوم شدم، با توجه به اعلام گذشت شاكي، به استناد ماده ۲۷۷ قانون آيين دادرسي دادگاه‌هاي عمومي و انقلاب در امور كيفري تقاضاي تخفيف مجازات دارم. قبلاً از عنايتي كه خواهيد فرمود سپاسگزارم.
امضاء
آیا گرفتن رضایت شاکی از متهم در کلانتری مورد قبول است ؟
یکی از سوالاتی که در اذهان مردم باقی است اینست که چه زمانی از شاکی رضایت بگیرند بنظر بنده که ۱۴ سال است وکیل هستم بهترین زمان برای اخذ شکایت از شاکی قبل از رسیدن پرونده به دادگاه است والبته پاسخ تکمیلی تر این که گرفتن شکایت در کلانتری در صورتی که توسط مامور کلانتری ویا افسر قضایی پرونده در دایره قضایی کلانتری انجام شود برگه رضایتنامه کاملا قانونی است ودر مراحل بعدی می توان به ان استناد کرد بشرط انکه برگ رضایت درکلانتری امضاء شده باشد واسم وفامیل و اثر انگشت شاکی د رآن وجود داشته باشد .و در ضمن شماره ملی شاکی نیز باید در برگ رضایت ویا صورتجلسه کلانتری قید شود .وحتی الامکان کپی کارت ملی نیز ضمیمه شده باشد .
گذشت شاکی در قانون جدید مجازات اسلامی
مواد مربوطه به رضایت در قانون جدید مجازات اسلامی عیننا در ذیل قید می شود .
ماده ۱۰۰- در جرائم تعزیری قابل گذشت، گذشت شاکی یا مدعی خصوصی حسب مورد موجب موقوفی تعقیب یا موقوفی اجرای مجازات است.
تبصره ۱- جرائم قابل گذشت، جرائمی میباشند که شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات، منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است.
تبصره ۲- جرائم غیر قابل گذشت، جرائمی میباشند که شکایت شاکی و گذشت وی در شروع به تعقیب و رسیدگی و ادامه آنها و اجرای مجازات تأثیری ندارد.
تبصره ۳- مقررات راجع به گذشت، شاکی در مورد مجازاتهای قصاص نفس و عضو، حدقذف و حدسرقت همان است که در کتاب دوم«حدود» و سوم«قصاص» این قانون ذکر شده است. گذشت شاکی در سایر حدود تأثیری در سقوط و تخفیف مجازات ندارد.
ماده ۱۰۱- گذشت باید منجّز باشد و به گذشت مشروط و معلق درصورتی ترتیب اثر داده می شود که آن شرط یا معلقٌ علیه تحقق یافته باشد. همچنین عدول از گذشت، مسموع نیست.
تبصره ۱- گذشت مشروط یا معلق مانع تعقیب، رسیدگی و صدور حکم نیست، ولی اجرای مجازات در جرائم قابل گذشت منوط به عدم تحقق شرط یا معلقٌ علیه است. در این صورت، محکومٌ علیه با قرار تأمین مناسب آزاد می شود.
تبصره۲- تأثیر گذشت قیم اتفاقی، منوط به تأیید دادستان است.
ماده ۱۰۲- هرگاه متضررین از جرم، متعدد باشند تعقیب جزائی با شکایت هر یک از آنان شروع می شود ولی موقوفی تعقیب، رسیدگی و اجرای مجازات موکول به گذشت تمام کسانی است که شکایت کرده اند.
تبصره- حق گذشت، به وراث قانونی متضرر از جرم، منتقل و در صورت گذشت همگی وراث حسب مورد تعقیب، رسیدگی یا اجرای مجازات موقوف می گردد.
ماده ۱۰۳- چنانچه قابل گذشت بودن جرمی در قانون تصریح نشده باشد، غیرقابل گذشت محسوب می شود مگر اینکه از حق الناس بوده و شرعاً قابل گذشت باشد.
ماده ۱۰۴- علاوه بر جرائم تعزیری مندرج در کتاب دیات و فصل حدقذف این قانون و جرائمی که به موجب قوانین خاص قابل گذشت می باشند، جرائم مندرج در قسمت اخیر مواد(۵۹۶)، (۶۰۸)، (۶۲۲)، (۶۳۲)، (۶۳۳)، (۶۴۲)، (۶۴۸)، (۶۶۸)، (۶۶۹)، (۶۷۶)، (۶۷۷)، (۶۷۹)، (۶۸۲)، (۶۸۴)، (۶۸۵)، (۶۹۰)، (۶۹۲)، (۶۹۴)، (۶۹۷)، (۶۹۸)، (۶۹۹) و (۷۰۰) از کتاب پنجم«تعزیرات» نیز قابل گذشت محسوب می شوند.
اکبر فتح اللهی نوشهر
وکیل پایه یک دادگستری
یادداشت نویس روزنامه ابتکار